Mamy skwer ku czci Stefanii Tajcher

Nastąpiło to dzięki inicjatywie Bolesławieckiej Rady Seniorów.

Skwer Stefanii Tajcher (fot. Bolec.Info)

Na dzisiejszej sesji Rady Miasta radni zdecydowali o nadaniu nowej nazwy skwerowi różanemu, znajdującemu się nieopodal Centrum Wiedzy oraz galerii Bolesławiec City Center. Od dziś będzie on znany jako Skwer Różany im. Stefanii Tajcher, co będzie uwieńczeniem starań Bolesławieckiej Rady Seniorów o godne uhonorowanie pamięci pierwszej polskiej nauczycielki. 

Uzyskaliśmy w tej sprawie komentarz od Heleny Strzelczak-Kunickiej, przewodniczącej Bolesławieckiej Rady Seniorów IV kadencji - Działania moje i Bolesławieckiej Rady Seniorów w tej sprawie rozpoczęły się 24 sierpnia 2020 roku, z chwilą podjęcia działań o odwołanie decyzji likwidacji grobu śp. Stefanii Tajcher z powodu braku opłat za miejsce pochówku. Na posiedzeniu w dniu 18 września 2020 r. podjęliśmy dwie uchwały - o nadanie nazwy ulicy, placu lub skweru imienia Stefanii Tajcher oraz w sprawie uhonorowania pierwszych polskich powojennych nauczycieli, organizatorów szkolnictwa, poprzez upamiętnienie ich na Tablicy Pamięci w Bolesławcu. Uchwały BRS zostały przesłane do Prezydenta Miasta Bolesławiec oraz do Przewodniczącego Rady Miasta. Jako powołana przez Prezydenta Miasta przewodnicząca Komisji ds. Upamiętnienia, napisałam artykuł do "Rocznika Bolesławieckiego" o jej działalności i Tablicy Pamięci, który ukaże się w tym roku. Wmurowanie tablicy miało miejsce 25 września 2021 r. w Ratuszu, przy wejściu do Sali Rajców, a jej odsłonięcie nastąpiło 27 października. Odsłonięcia dokonali uczniowie kl. II b ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Bolesławcu: Maja Danilewicz i Michał Matkowski. Uroczystości towarzyszył motyw muzyczny "Polonez" Wojciecha Kilara z filmu "Pan Tadeusz". Na razie na posiedzeniu BRS nie podejmowaliśmy rozważań na temat innych uhonorowań. Aktualnym tematem jest "Dzień Osadnika", który zainicjowaliśmy w ubiegłym roku i który chcemy włączyć na stale do programu Obchodów Dni Miasta. Jego organizacją zajmuje się Bolesławiecki Ośrodek Kultury-Międzynarodowe Centrum Ceramiki. Można to odczytać jako zbiór konsekwentnych działań w kwestii upamiętnienia, podejmowanych przez Bolesławiecką Radę Seniorów pod moim przewodnictwem.

Stefania Tajcher urodziła się 15 lipca 1893 roku w Borysławiu. Podczas II wojny światowej została aresztowana przez Niemców i osadzona najpierw na lubelskim Zamku, później zaś w owianym ponurą sławą kobiecym obozie koncentracyjnym w Ravensbrück. Pod koniec wojny zdołała uciec z marszu śmierci i wrócić do domu, gdzie dowiedziała się, że niemal cała jej rodzina została wymordowana przez Niemców bądź zaginęła. We wrześniu 1945 roku przybyła do Bolesławca, gdzie zaangażowała się w tworzenie od podstaw pierwszej polskiej szkoły w tym mieście. Dzięki jej staraniom już po miesiącu rozpoczęły się pierwsze lekcje na poziomie szkoły powszechnej, zaś po kilku miesiącach uruchomiony został także kurs gimnazjalny (obecnie nazwalibyśmy go licealnym). Stefania Tajcher pracowała jako nauczycielka do 1959 roku; zmarła 20 listopada 1975 roku i została pochowana na cmentarzu komunalnym w Bolesławcu. O jej postaci pisał szerzej na naszym portalu Dariusz Gołębiewski w tekście Pierwsza polska nauczycielka w Bolesławcu - wspomnienie w Dniu Zadusznym.

Swoją historię ma także sam skwer. Już w latach dwudziestych XX wieku był częścią nieistniejącego obecnie ogrodu różanego, rozciągającego się na obszarze pomiędzy ulicami Głowackiego a Ogrodową. Przecinała go, istniejąca do dziś, alejka, łącząca ze sobą te dwie ulice, która była znana przed II wojną światową jako Doussin Weg. Nazwa ta upamiętniała zasłużoną dla Bolesławca rodzinę Doussinów, aktywną w naszym regionie szczególnie na przełomie XIX i XX wieku.