UEFA - historia, ciekawostki, rankingi

UEFA to jedna z organizacji sportowych, o której słyszał chyba każdy.

UEFA - historia, ciekawostki, rankingi (fot. unsplash.com)

To właśnie pod jej egidą odbywają się najpopularniejsze imprezy sportowe, rozgrywane w krajach europejskich i azjatyckich.

Historia UEFA

UEFA jest oficjalną nazwą Unii Europejskich Związków Piłkarskich (ang. Union of European Football Associations, czyli w skrócie UEFA), czyli organizacji, która została powołana w połowie XX wieku, a dokładniej - 15 czerwca 1954 roku w szwajcarskim mieście Bazylea. UEFA jest członkiem FIFA, czyli międzynarodowej organizacji pozarządowej, która zrzesza 211 narodowych federacji piłki nożnej mężczyzn.

Podstawowym celem powołania tej organizacji było umożliwienie ciągłego kontaktu pomiędzy klubami piłkarskimi z poszczególnych krajów europejskich, a także zrzeszenie ich pod kuratelą jednej organizacji. Miało to sprawić, że poszczególne kluby będą rozwijać się harmonijnie, a sposób ich funkcjonowania miał być jednolity na terenie całej Europy.

Choć w chwili obecnej trudno sobie to wyobrazić, w 6 lat po powstaniu UEFA organizacja ta składała się z zaledwie 3 osób i 25 krajów europejskich. Obecnie są to 53 kraje członkowskie (w lidze męskiej) i 55 federacji narodowych - z Kosowem oraz Gibraltarem. Oficjalnie, do wspomnianej organizacji nie należy Monako oraz Watykan, a także trzy terytoria zależne Jersey, Guernsey i Wyspa Man. W lidze żeńskiej wskazać można na kluby pochodzące z 47 krajów (bez Liechtensteinu, San Marino, Andory i Armenii, a dwie ligi - Azerbejdżan i Gruzja - zostały zawieszone) oraz jedną wspólną ligę kobiecą dla Belgii oraz Holandii.

Na czele UEFA zawsze stoi prezydent. Najdłużej piastującym to stanowisko prezydentem był Szwed Lennart Johansson, który pełnił tę funkcję przez 17 lat, by w 2007 roku przegrać w wyborach z Francuzem Michelem Platinim. W chwili obecnej, od 2016 roku funkcję prezydenta UEFA pełni Aleksander Čeferin, a od 2021 roku wiceprezesem jest pierwszy w historii UEFA Polak, Zbigniew Boniek, który w tym samym roku przestał pełnić funkcję prezesa PZPN.

Turnieje organizowane przez UEFA

Poza podstawowym zadaniem, o którym wspominaliśmy powyżej, czyli zrzeszaniem poszczególnych klubów pod jedną organizacją, UEFA organizuje również najważniejsze europejskie rozgrywki piłkarskie. Jest ich 17 i można je podzielić na:

- klubowe (m.in. Liga Mistrzów, Liga Europy czy Superpuchar Europy UEFA),

- narodowe (takie rozgrywki jak eliminacje do Mistrzostw Świata w piłce nożnej czy Liga Narodów UEFA),

- młodzieżowe (Mistrzostwa Europy U-17, U-19 i U-21 w piłce nożnej odrębnie dla kobiet oraz dla mężczyzn),

- amatorskie (Puchar Regionów UEFA).

Łącznie, UEFA zajmuje się organizacją 17 turniejów na różnych poziomach - od profesjonalnych, aż po amatorskie.

Rankingi UEFA

Ranking UEFA jest tworzony na trzech poziomach: klubowym, ligowym i reprezentacyjnym. Celem jego przygotowywania jest uzyskanie wartości liczbowej, która pozwala na uszeregowanie poszczególnych drużyn narodowych oraz klubowych i tym samym stworzenie sprawiedliwego rozstawienia w turniejach międzynarodowych.

Współczynnik reprezentacji pozwala na uzyskanie obrazu tego, jak dobre są poszczególne reprezentacje krajowe. Ten ranking UEFA wykorzystuje się do podziału na koszyki w turnieju finałowym Mistrzostw Europy. Znalazł on zastosowanie również podczas podziału na dywizje w pierwszej edycji Ligi Narodów UEFA (2018/2019). Do eliminacji ME 2016 wykorzystywany współczynnik reprezentacji również do podziału na koszyki w eliminacjach do wspomnianego wcześniej turnieju, a później - o podziale w koszykach zaczął decydować ranking Ligi Narodów.

Współczynnik ligowy pozwala na stworzenie rankingu, zgodnie z którym określany jest podział miejsc w międzynarodowych rozgrywkach klubowych organizowanych przez UEFA: Lidze Mistrzów, Lidze Europy, a także Lidze Konferencji Europy. Opublikowany w określonym roku ranking jest wykorzystywany dopiero za dwa lata. Przykładowo, ranking z 2020 roku nie znajdzie zastosowania w sezonie 2020/2021, ale dopiero 2021/2022). To sprawia, że poszczególne federacje są w stanie określić liczbę, a także podział miejsc, o które mogą konkurować poszczególne kluby krajowe. Aktualny ranking UEFA znajdziemy na: https://rankingi-sportowe.pl/ranking-uefa/

Współczynnik klubowy stanowi sumę 20% współczynnika ligowego federacji danej drużyny z liczbą punktów rankingowych, jakie dany zespół uzyskał w ostatnich pięciu sezonach międzynarodowych rozgrywek UEFA.

Dzięki działaniom UEFA, kluby piłkarskie z poszczególnych krajów w niej zrzeszonych mogą rywalizować na szczeblu międzynarodowym uczciwie. To sprawia, że wielbiciele piłki nożnej z wielu krajów mogą cieszyć się niepowtarzalnymi emocjami sportowymi.