Walka o czyste powietrze

Projekt uchwały skierowany jest do podmiotów eksploatujących kotły na paliwo stałe o mocy do 1 MW.

Smog (fot. Czytelnik)

Pomiary jakości powietrza prowadzone na przestrzeni ostatnich lat przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu wskazują, że na obszarze województwa dolnośląskiego występują wysokie poziomy stężeń pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)pirenu w powietrzu.

W związku z zaistniałą sytuacją Zarząd Województwa Dolnośląskiego podjął decyzję o przystąpieniu do sporządzenia uchwały w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa dolnośląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Projekt uchwały skierowany jest do podmiotów eksploatujących kotły na paliwo stałe o mocy do 1 MW.

Z projektu dokumentu wynika, że pożądanym sposobem ogrzewania budynków w województwie jest ciepło systemowe (z sieci ciepłowniczej) oraz ogrzewanie gazowe. Jeżeli jednak występują bariery techniczne lub ekonomiczne związane z podłączeniem do sieci, możliwe jest ogrzewanie paliwem stałym.

Niniejszy projekt uchwały dopuszcza stosowanie węgla kamiennego i drewna pod warunkiem spalania go w instalacjach z automatycznym podajnikiem paliwa (za wyjątkiem instalacji zgazowujących drewno) bez rusztu awaryjnego, które emitują pyły do powietrza na poziomie nie przekraczającym 40 mg/m3.

Projekt uchwały przewiduje, zakaz stosowania:

1. od 1 stycznia 2024 roku kotłów, które nie odpowiadają klasie 3, 4 i 5 pod względem emisji pyłów;
2. od 1 stycznia 2028 roku kotłów, które spełniają standardy emisyjne pyłów odpowiadające klasie 3 i 4 .

Zapisy projektu uchwały wprowadzają także zakaz stosowania węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z tego węgla, mułów i flotokoncentratów węglowych, tj. paliw stałych produkowanych z węgla kamiennego o uziarnieniu mniejszym niż 3 mm, paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem mułów lub flotokoncentratów węglowych oraz biomasy, której wilgotność przekracza 20 %. Zakaz obowiązywał będzie od dnia wejścia w życie uchwały.

Wprowadzenie takiego zakazu wynika z faktu, że węgiel brunatny oraz najdrobniejsze frakcje węgla kamiennego, tj. muły węglowe i flotokoncentraty, to paliwa stałe generujące największe emisje zanieczyszczeń, szczególnie w zakresie emisji pyłów oraz benzo(a)pirenu.

Węgiel brunatny jest jakościowo dużo gorszym paliwem niż węgiel kamienny i charakteryzuje się niższą wartością opałową (zazwyczaj poniżej 19 MJ/kg), co związane jest zarówno z jego budową chemiczną, jak też wysoką zawartością popiołu (powyżej 20 %) oraz wilgoci (powyżej 30 %). Przekłada się to bezpośrednio na konieczność spalenia większej, w stosunku do węgla kamiennego, ilości paliwa (a tym samym uwolnienia większej ilości pyłu do atmosfery), celem uzyskania żądanej ilości ciepła.

Węgiel brunatny zawiera także znacznie więcej od węgla kamiennego części lotnych (na poziomie ok. 40-60 %), które podczas spalania uwalniane są w postaci wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), w tym benzo(a)piren. Natomiast spalanie mułów węglowych i flotokoncentratów węglowych, tj. najdrobniejszych frakcji węgla kamiennego, jest bezpośrednią przyczyną wysokich stężeń pyłu w powietrzu.

Szacuje się, że podczas spalania mułów węglowych i flotokoncentratów, ilość uwalnianego do atmosfery pyłu jest 10-50-krotnie większa, niż podczas spalania węgla kawałkowego. Jak już wcześniej wspomniano zapisy projektu uchwały obejmują także zakaz stosowania biomasy o wilgotności większej niż 20 %.

Spalanie drewna o wilgotności powyżej 20 % nie tylko jest mniej wydajne energetycznie, gdyż część energii spalania zostaje zużyta na odparowanie wilgoci, ale przede wszystkim zwiększa emisję wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, w tym benzo(a)pirenu. Biorąc powyższe pod uwagę, zakaz stosowania ww. paliw w ogrzewnictwie indywidualnym stał się niezbędny.

Projekt uchwały określa również obowiązki podmiotów eksploatujących instalacje do spalania paliw. Otóż podmiot taki winien na każde żądanie Policji, Straży Miejskiej lub Gminnej czy też Inspektora Inspekcji Ochrony Środowiska okazać się takimi dokumentami jak: dokumenty z badań potwierdzających poziom emisji, dokumentacja techniczna urządzenia, instrukcja dla instalatorów i użytkowników, certyfikat jakości paliwa. Brak ww. dokumentów skutkować będzie sankcjami karnymi.

Przewiduje się, że uchwała zostanie podjęta przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego do końca bieżącego roku.

Projekt uchwały antysmogowej: Projekt Uchwały antysmogowej dla województwa.pdf