Portal nr 1 w powiecie bolesławieckim
BolecFORUM Nowy temat
Okruszki Historii
10 lutego 2024r. godz. 18:24, odsłon: 4685, Dariusz Gołębiewski

Skąd wzięła się nazwa ulicy Piaskowej?

Niewiele osób pamięta, skąd wzięła się nazwa jednej z ulic w centrum miasta i można pomyśleć, że chodzi po prostu o piasek z nadbobrzańskich plażyczek. Otóż... to nie tak.
Ulica Bobrowa, centrum dawnej wsi Piasek
Ulica Bobrowa, centrum dawnej wsi Piasek (fot. Dariusz Gołębiewski)
REKLAMA
Villaro zaprasza

Ulica Piaskowa nie jest też jakimś wytworem fantazji anonimowych urzędników, tuż po wojnie często nadających nowe nazwy ulic i całych miejscowości według własnego widzimisię. Nazwa ulica Piaskowa to odniesienie do przedwojennej nazwy Sandmühlstrasse, czyli w dosłownym tłumaczeniu ulicy Piaskowego Młyna. Skąd jednak bierze się ten Piasek?

Otóż w granicach Bolesławca znajduje się dziś dawna wioska Sand, której nazwa w języku polskim mogłaby być dosłownie tłumaczona właśnie jako Piasek. Ta dosyć niewielka, była już wioska ma sięgającą średniowiecza historię i znajdowała się w rejonie ulic Bobrowej i Masarskiej. Innymi słowy, to tam, gdzie można dziś zobaczyć osławioną piramidę. 

Piaskowy Młyn to alternatywna nazwa spalonego w latach siedemdziesiątych XIX wieku historycznego Górnego Młyna, w miejscu którego stoi dziś Concordia. Nazwa ta była notowana w źródłach już w średniowieczu. Głębszych wyjaśnień jej pochodzenia nie potrzebujemy - po prostu młyn znajdował się niedaleko Piasku. A jego nazwa dowodzi, że wioska mogła istnieć już w 1260 roku, bowiem to właśnie wtedy młyn pierwszy raz pojawił się w źródłach.

Przyjmijmy więc, że Piasek powstał przed 1260 rokiem. Niestety, o samej wsi wiemy bardzo niewiele. Znajdując się tuż przy samym Bobrze, Piasek początkowo był częścią dóbr ziemskich w sąsiednich Bolesławicach, ale w pewnym momencie - dziś już dokładnie nieznanym - wioskę kupiły władze Bolesławca. Nie oznacza to, że Piasek już wtedy stał się częścią miasta - po prostu mieszkający tam chłopi odrabiali pańszczyznę nie na rzecz jakiegoś szlachcica, lecz bolesławieckiego magistratu. Wioska była narażona na liczne powodzie, a jedną z nich była ta z 1563 roku, która zupełnie zniszczyła tam trzy domy. Inną tragedią, jaka dotknęła Piasek, był pożar z 1594 roku, w którym spłonęło pięć kolejnych gospodarstw. 

Pierwszym znanym z imienia i nazwiska mieszkańcem Piasku był Georg Reintsch, notowany w źródłach kilka lat po pożarze pięciu domów. Wioska była wtedy bardzo niewielka, gdyż w 1602 roku mieszkało tam zaledwie 37 osób.  

W 1829 roku Piasek zamieszkiwało zaledwie sto osób, mieszkających w 28 gospodarstwach, co daje nam średnio trzy, cztery osoby na jedno gospodarstwo. Czasy, kiedy była to odrębna miejscowość, dobiegały końca, bowiem już pół wieku później Piasek był jedynie kolonią Bolesławic. Zdecydowaną większość jego mieszkańców stanowili protestanci, którzy na co dzień spowiadali się ze swoich pomysłów na nabożeństwach w kościele, który stał niegdyś przy opuszczonym dziś cmentarzu na ul. Ptasiej. 

Sand, czyli Piasek, stał się ostatecznie częścią Bolesławca w 1909 roku, ale pozostał częścią parafii ewangelickiej w Bolesławicach. W rezultacie wytworzyła się dość dziwna sytuacja, gdy na co dzień wszyscy byli związani już z miastem, ale do kościoła wciąż chodzili za rzekę. Gdy w 1930 roku padł pomysł, aby uporządkować tą dziwną sytuację i cały Piasek włączyć w granice parafii ewangelickiej w Bolesławcu, zdania mieszkańców były podzielone. Większość mieszkańców była za, bo w głosowaniu z 23 lutego 1931 roku zmianę poparły 53 osoby, ale 21 osób było przeciw. 

Źródła:

- Archiwum Państwowe we Wrocławiu, akta Śląskiego Konsystorza Ewangelickiego Prowincji Śląskiej we Wrocławiu, sygn. III/312.

- J. Bergemann, Chronik der Stadt Bunzlau. Erste Abtheilung, Bunzlau 1829.

- E. Dewitz, Geschichte des Kreises Bunzlau, Bunzlau 1885. 

- E. Wernicke, Chronik der Stadt Bunzlau von den ltesten Zeiten bis zum Gegenwart, Bunzlau 1884.

 

Skąd wzięła się nazwa ulicy Piaskowej?

~~Fernando niezalogowany
10 lutego 2024r. o 22:56
~~Dariusz Gołębiewski napisał(a):
Ktoś napisał: ~~Fernando napisał(a): Artykuł na kolanie pisany. Obecna Piaskowa za czasów niemieckich nazywała się Sandmühlstrasse. Tak stoi na przedwojennych planach miasta jak i książkach adresowych. Czyli nawiązuje do spalonego młyna wioski Sand.


Słuszna uwaga z nazwą ulicy, rzeczywiście na wszystkich mapach przewija się Sandmühlstrasse. Ale jeden błąd nie świadczy o tym, że artykuł był pisany "na kolanie", więc po co te uszczypliwości? Zwłaszcza że, jak rozumiem, skoro został wskazany tylko jeden błąd, reszta tekstu jest w Pana (na taką płeć wskazuje nick) ocenie bezbłędna?

~~Dariusz Gołębiewski napisał(a):
Ktoś napisał: ~~Fernando napisał(a): Artykuł na kolanie pisany. Obecna Piaskowa za czasów niemieckich nazywała się Sandmühlstrasse. Tak stoi na przedwojennych planach miasta jak i książkach adresowych. Czyli nawiązuje do spalonego młyna wioski Sand.


Słuszna uwaga z nazwą ulicy, rzeczywiście na wszystkich mapach przewija się Sandmühlstrasse. Ale jeden błąd nie świadczy o tym, że artykuł był pisany "na kolanie", więc po co te uszczypliwości? Zwłaszcza że, jak rozumiem, skoro został wskazany tylko jeden błąd, reszta tekstu jest w Pana (na taką płeć wskazuje nick) ocenie bezbłędna?

Dochodzenie do źródła nazwy jest poprawne ale mija się z tytułem artykułu. Tym tokiem rozumowania magistrat Bunzlau nazwał by tą ulicę Sandstraße ale dawna droga do tej wioski miała już inną nazwę, chyba Gnadenbergstraße. Wzięto być może nazwę ogólnie znanego Bunzlauerom budynku tej wioski, znaczy młyna. Powojenne władze Bolesławca nadali tej ulicy nazwę Piaskowa, która odpowiada być może toku rozumowania tych dochodzeń.
Zgłoś do moderacji Odpowiedz
~~Fernando niezalogowany
11 lutego 2024r. o 2:26
Możliwe że przy ulicy Piaskowej, wcześniej Sandmühlstrasse, był kanał prowadzący wodę do młyna wioski Sand. Stąd jej pierwotna nazwa . Po wojnie trudno było nazwę ulicy tłumaczyć dosłownie, młyna i wioski nie było a Piaskowa brzmiało ładnie i swojsko. A teraz kontekst historyczny można dołożyć.
Zgłoś do moderacji Odpowiedz
~~Konopna Naparstnica niezalogowany
11 lutego 2024r. o 14:01
~~Fernando napisał(a):
Ktoś napisał: ~~Dariusz Gołębiewski napisał(a):
Ktoś napisał: Ktoś napisał: ~~Fernando napisał(a): Artykuł na kolanie pisany. Obecna Piaskowa za czasów niemieckich nazywała się Sandmühlstrasse. Tak stoi na przedwojennych planach miasta jak i książkach adresowych. Czyli nawiązuje do spalonego młyna wioski Sand.


Słuszna uwaga z nazwą ulicy, rzeczywiście na wszystkich mapach przewija się Sandmühlstrasse. Ale jeden błąd nie świadczy o tym, że artykuł był pisany "na kolanie", więc po co te uszczypliwości? Zwłaszcza że, jak rozumiem, skoro został wskazany tylko jeden błąd, reszta tekstu jest w Pana (na taką płeć wskazuje nick) ocenie bezbłędna?
~~Dariusz Gołębiewski napisał(a): Ktoś napisał: ~~Fernando napisał(a): Artykuł na kolanie pisany. Obecna Piaskowa za czasów niemieckich nazywała się Sandmühlstrasse. Tak stoi na przedwojennych planach miasta jak i książkach adresowych. Czyli nawiązuje do spalonego młyna wioski Sand.

Słuszna uwaga z nazwą ulicy, rzeczywiście na wszystkich mapach przewija się Sandmühlstrasse. Ale jeden błąd nie świadczy o tym, że artykuł był pisany "na kolanie", więc po co te uszczypliwości? Zwłaszcza że, jak rozumiem, skoro został wskazany tylko jeden błąd, reszta tekstu jest w Pana (na taką płeć wskazuje nick) ocenie bezbłędna?
Dochodzenie do źródła nazwy jest poprawne ale mija się z tytułem artykułu. Tym tokiem rozumowania magistrat Bunzlau nazwał by tą ulicę Sandstraße ale dawna droga do tej wioski miała już inną nazwę, chyba Gnadenbergstraße. Wzięto być może nazwę ogólnie znanego Bunzlauerom budynku tej wioski, znaczy młyna. Powojenne władze Bolesławca nadali tej ulicy nazwę Piaskowa, która odpowiada być może toku rozumowania tych dochodzeń.


Gnadenbergerstrasse to obecna ulica A. Asnyka. Coś daleko do Piaskowej...
Zgłoś do moderacji Odpowiedz
~~rysiek niezalogowany
11 lutego 2024r. o 15:39
~~Fernando napisał(a): Możliwe że przy ulicy Piaskowej, wcześniej Sandmühlstrasse, był kanał prowadzący wodę do młyna wioski Sand. Stąd jej pierwotna nazwa . Po wojnie trudno było nazwę ulicy tłumaczyć dosłownie, młyna i wioski nie było a Piaskowa brzmiało ładnie i swojsko. A teraz kontekst historyczny można dołożyć.

Ale kanał rzeczki która wypływa z obecnego Leśnego potoku płynie obok jest teraz pod ziemią w kręgach pomiędzy budynkami za ul Łokietka przed skrzyżowaniem ul Zgorzeleckiej za stacją paliw i szkołą biegnie w strone Bobru pod Carrefure włamano sie kiedyś przez niego do sklepu
Zgłoś do moderacji Odpowiedz
~~KALI niezalogowany
12 lutego 2024r. o 7:20
~~Jura napisał(a): A co mnie to obchodzi
Ktoś napisał: ~~Alek napisał(a): piaskowej


Jura ty lepiej wracaj na Ukrainę!!!
Zgłoś do moderacji Odpowiedz
~~Jasnopopielaty Bodziszek niezalogowany
13 lutego 2024r. o 7:06
od Piaska?
Zgłoś do moderacji Odpowiedz
Wypowiedz się:
Jeśli zostawisz to pole puste przypiszemy Ci losową ksywę.
Publikacja czyichś danych osobowych bez zezwolenia czy użycie zwrotów obraźliwych podlega odpowiedzialności karnej i będzie skutkować przekazaniem danych publikującego organom ścigania.
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Bolec.Info nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii i wypowiedzi, a osoba zamieszczająca wypowiedź może ponieść za jej treść odpowiedzialność karną i cywilną. Bolec.Info zastrzega sobie prawo do moderowania wszystkich opublikowanych wypowiedzi, jednak nie bierze na siebie takiego obowiązku. Pamiętaj, że dodając zdjęcie deklarujesz, że jesteś jego autorem i przekazujesz Wydawcy Bolec.Info prawa do jego publikacji i udostępniania. Umieszczając cudze zdjęcia możesz złamać prawo autorskie. Bolec.Info nie ponosi odpowiedzialności za publikowane zdjęcia.
Daj nam Cynk - zgarnij nagrodę!

Byłeś świadkiem jakiegoś wypadku lub innego zdarzenia? Wiesz coś, o czym my nie wiemy albo jeszcze nie napisaliśmy? Daj nam znać i zgłoś swój temat!

Wypełnij formularz lub wyślij pod adres: [email protected].

Kontakt telefoniczny z Redakcją Bolec.Info: +48 693 375 790 (przez całą dobę).

REKLAMA Nowe domy!